ورزش تیراندازی (به انگلیسی: Shooting sport) یک ورزش رقابتی بر اساس دقت و سرعت است که به وسیله سلاح (تفنگ، تپانچه و ساچمه‌زن) انجام می‌شود.

این ورزش در رده‌ها و رشته‌های مختلف و در سه وضعیت خوابیده، نشسته و ایستاده برگزار می‌شود.

تیراندازی از ورزش‌های اصلی بازی‌های المپیک است و از اولین دوره آن یعنی ۱۸۹۶ میلادی برگزار شده است.

 تير اندازی يکی از رشته های اصيل ايرانی است که در دين مقدس اسلام نيز تاکيدات بسياری بر روی آن شده است. ورزشی مفرح و جذاب که سهم زيادی در توزيع مدالهای آسيايی و جهانی دارد. این ورزش در رده‌ها و رشته‌های مختلف و در سه وضعیت خوابیده، زانو زده و ایستاده برگزار می‌شود.

خوابیده: ورزش‌کار نباید اسلحه را بر روی هیچ شیئی قرار دهد. در این حالت قسمت ساعد یک ورزش‌کار راست دست باید حداقل یک زاویه 30 درجه ای با افق ایجاد کند.

زانو زده: در حالت زانو زده، ورزش‌کار راست دست می تواند انگشت ها و زانوی پای راست و کف پای چپ خود را به روی زمین قرار دهد

ایستاده: در حالت ایستاده تفنگ با هر دو دست نگه داشته شده و انتهای آن بر روی شانه قرار می‌گیرد و دست چپ ممکن است توسط سینه و یا لگن حمایت شود.

مسابقات سلاح‌های تفنگ و تپانچه در مسافت‌های ۱۰، ۲۵، ۵۰ و ۳۰۰ متر برگزار می‌شود. برای مسافت ۱۰ متر، از سلاح بادی استفاده می‌شود و در مسافت‌های بیشتر سلاح خفیف مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تفنگ

مسابقات تیراندازی با تفنگ با دو سلاح تفنگ بادی و تفنگ خفیف انجام می‌شود.

تپانچه

مسابقات تپانچه نیز با دو سلاح تپانچه بادی و تپانچه خفیف برگزار می‌شود

اهداف متحرک

تیرانداز در حالت ایستاده و بدون پشتیبانی کار تیراندازی خود را انجام می‌دهد. در ابتدا تفنگ در سطح کمر ورزشکار قرار دارد و فقط زمانی که هدف دیده شد تفنگ بالا آورده می‌شود و استفاده از دوربينهای بصری مجاز نیست.

فنگ ساچمه زنی

وزن کل ساچمه ها نباید از 24.5 گرم بیشتر باشد و هر ساچمه نباید قطری بیشتر از 2.6 میلی متر داشته باشد. برد مفید تفنگ‌های ساچمه زنی  شلیک به اهداف سفالی، 50 متر نظر گرفته می‌شود.

نخستين باشگاه تير اندازی در قرن سيزدهم و چهاردهم ميلادی توسط آلمانی ها راه اندازی شد که عضويت در آن فقط به مردان محدود می شد و اولین مسابقات قهرمانی زنان در رشته تير اندازی در سال 1958 ميلادی برگزار شد.

همچنین  اولين حظور تيراندازان ايران در مسابقات بين المللی در بازيهای آسيايی 1974 تهران بود که با 14 تير انداز در آن شرکت کردند.

5 نماینده کشورمان در المپیک ریو2016 شلیک خواهند کرد:

تفنگ 50 متر سه وضعیت بانوان: مه‌لقا جام‌بزرگ

 تپانچه بادی: گلنوش سبقت‌اللهی

تفنگ 10 متر: پوریا نوروزیان

تفنگ بادی 10 متر: الهه احمدی و نجمه خدمتی

انواع تفنگ ها از نظر تعداد لوله ها :

بیشتر تفنگ های گلوله ای و برخی از تفنگ های ساچمه ای یک لوله دارند و تک لول نامیده می شوند اما بسیاری از تفنگ های ساچمه ای دو لوله کنار هم دارند و دو لول نامیده می شوند . برخی از تفنگ ها نیز یک لوله ای و برخی دیگر ساچمه ای هستند . در بعضی تفنگ ها دو لوله بالای هم قرار دارند . در قدیم تفنگ هایی وجود داشت که سه یا چهار لوله داشتند و به آن ها چند لول می گفتند .

تقسیم بندی سلاح ها بر حسب قرار گرفتن فشنگ :

در تفنگ های گلنگدنی ، با به عقب کشیدن و رها کردن دسته ای که در کنار لوله ی تفنگ تعبیه شده است ، یک فشنگ در محل شلیک قرار می گیرد و آماده ی شلیک می شود .

چخماقی و کوسه دو نوع تفنگ اند که برای مسلح کردنشان ، باید آن ها را باز کرد ، فشنگ ها را در آن ها جای داد و اقدام به شلیک کرد . در تفنگ های نیمه خودکار با کشیدن دسته ( اهرم ) کنار لوله ، فشنگ داخل لوله قرار می گیرد و نیازی نیست که اهرم را مجددا به سمت جلو فشار دهیم . پس از هر شلیک ، پوکه ی خالی از پشت لوله بیرون می پرد و تفنگ آماده ی شلیک بعدی می شود . در اسلحه های خودکار هم با یک بار فشار دادن ماشه ، بیش از یک گلوله شلیک می شود .

نمره ( مقیاس ) :

در تفنگ های ساچمه ای به قطر داخلی لوله نمره می گویند . نمره واحد خاصی ندارد و با اعدادی چون 10 ، 12 ، 16 ، 20 ، 28 و 410 نشان داده می شوند . متداول ترین نمره 12 است . برای تعیین نمره ی تفنگ ، باید وزن ساچمه ی درون آن را بر حسب واحد وزنی پوند ( هر پوند برابر است با 453 گرم ) بدانیم ؛ مثلا اگر وزن ساچمه ای یک دوازدهم پوند باشد ، نمره ی لوله 12 خواهد بود . به عبارت دیگر ، هرچه قطر داخلی لوله بزرگ تر باشد ، نمره ی آن کوچک تر می شود . تنها استثنا در تعیین نمرات ، نمره ی 410 است . این نمره را بر مبنای قطر داخلی لوله ی تفنگ _ که 410 / 0 اینچ است _ به آن داده اند .

کالیبر :

به قطر داخلی لوله در تفنگ های گلوله ای می گویند که بر حسب میلی متر یا اینچ بیان می شود . عدد کالیبر فقط قطر لوله ی تفنگ را نشان نمی دهد بلکه اندازه ی فشنگی را هم که درون آن لوله قرار می گیرد ، مشخص می کند .

تفنگ های شکاری :

تفنگ های شکاری به دو دسته تقسیم می شود :

تفنگ های گلوله ایی و ساچمه ای . تفنگ گلوله ای دقیق تر و مخرب تر از تفنگ ساچمه ای است و برد مفید بیشتری هم دارد . منظور از برد ، مسافتی است که گلوله طی می کند و منظور از برد مفید مسافتی است که گلوله در صورت برخورد به هدف ، وارد آن می شود و اثر گذار است ؛ مثلا در صورتی که گلوله به انسان شلیک شود ، او را زخمی می کند .

سلاح خفیف :

سلاح حایی هستند که کالیبر آن ها کوچک تر از 6 میلی متر است و برای تمرین تیر اندازی به کار می روند . معروف ترین سلاح خفیف « کالبر 22 » است .

فدراسیون جهانی تیراندازی(International Shooting Sport Federation) نهاد اصلی اداره کننده و برگزاری مسابقات ورزش تیراندازی در جهان است. این سازمان در سال1907 تأسیس شده و مقر آن در مونیخ، آلمان است. فدراسیون جهانی تیراندازی مسابقات تیراندازی در بازی‌های المپیک تابستانی و مسابقات قهرمانی تیراندازی جهان را برگزار می کند. اولين ریيس فدراسيون جهانی تير اندازی، دکتر کورت هافلر بود. ریيس فعلی فدراسيون جهانی تيراندازی اولکريوو اسکواررانا اهل مکزيک می باشد.

در ايران فدراسيون تير اندازی در سال 1958 ميلادی (1337شمسی) تاسیس شد و اين فدراسيون در طول عمر پنجاه ساله خود 14 رئيس فدراسيون را به خود ديده است. در حال حاضر سید مهدی هاشمی رییس فدراسیون تیراندازی ایران می باشد.

برچسب ها : ,